Je hebt je papegaai in je woonkamer laten vliegen en spelen, maar nu is het tijd voor je gevederde vriend om terug te gaan in de vogelkooi. Papegaaien kunnen heel erg koppig zijn en op dat moment totaal andere ideeën hebben. Hij of zij is dan ook absoluut niet van plan om vrijwillig terug te gaan in de vogelkooi. Vandaag behandelen wij dit lastige vraagstuk en reiken je een aantal handvatten aan. Oefening en vertrouwen (en vooral veel geduld) baart kunst…
Tijd om terug je hok in te gaan… 😭
Het is een feit dat een papegaai veel vrijheid moet hebben en veel tijd buiten hun kooi moet doorbrengen. Liefdevolle en bewuste papegaai-eigenaren zorgen er dan ook voor dat hun papegaai zijn leven niet in de gevangenis doorbrengt. Bied je papegaai voldoende afwisseling en mogelijkheid om aan zijn dagelijkse portie lichaamsbeweging te komen. Houd ook altijd in je achterhoofd hoe de situatie in het wild eruitziet en hoeveel een papegaai dagelijks beweegt. Door je papegaai te voorzien van een speelstandaard of een javaboom, kan worden voldaan aan zijn behoefte aan lichaamsbeweging en stimulatie. Je krijgt er een gelukkigere en gezondere papegaai voor terug. Dus dan heb je je papegaai voldoende bewegingsvrijheid geboden buiten zijn kooi. Er resteert echter nog één belangrijke uitdaging: de vogelkooi heeft ook een belangrijke functie, die jouw papegaai helaas minder goed begrijpt (of wil begrijpen) dan jij…
Je lieve kromsnavel kan vaak heel gemakkelijk zijn kooi ingaan, maar op andere momenten, net als een eigenwijs kind, kan hij terughoudend zijn en weigeren te doen wat hij zou moeten doen.
De papegaai heeft een sterke eigen wil
Er zijn simpelweg momenten dat een papegaai terug moet naar zijn kooi. Als jij als eigenaar en leider van de groep enkele uren weggaat van huis, is de vogelkooi wellicht de veiligste plek voor de vogel om te zijn als er geen mens in de buurt is. Gevoelsmatig voelt hij hier zich, wanneer hij alleen is, het veiligst en kan zo alles rustig in de gaten houden.
Normaal keert een papegaai ‘s nachts gewillig terug naar zijn kooi en als hij een prater is, kan hij zelfs vragen om naar zijn kooi te gaan als hij slaperig is. Maar het proberen een papegaai overdag terug in zijn kooi te krijgen kan heel anders verlopen… De papegaai heeft misschien een humeurige dag en wil gewoon ongestoord achtergelaten worden, of hij speelt of verzorgt zijn veertjes en wil niet gestoord worden. Of hij geniet er gewoon van om dicht bij mensen te zijn, tevreden met de dagelijkse gang van zaken in het huis. Je vraagt hem nu om iets te doen wat hij niet wil doen. En een papegaai heeft een eigen geest en wil.
Een eigenaar moet een aantal manieren kennen om de medewerking van een papegaai te krijgen wanneer hij terug zijn kooi in moet. Dit artikel bespreekt effectieve methoden om met een eigenwijze vogel om te gaan.
Voordat we starten: zorg voor een adequate vogelkooi
Hoe effectief (of minder effectief) onze tips in de praktijk uit zullen pakken, is het sowieso belangrijk om over een vogelkooi te beschikken die aan alle eisen voldoet:
- Een zo groot mogelijke vogelkooi
- Hygiëne
- Netjes en opgeruimd
- Voldoende schoon drinkwater
- Altijd beschikking over vers gezond voer
- Extra verse groente en fruit
- Diverse attributen, waarmee hij zijn snavel kan slijpen
- Spelletjes, spiegeltjes en foerageerspeelgoed
- Zitstokjes in de juiste lengte en diameter
Waarnemingen in gedrag bij het weigeren de kooi in te gaan
Vermijding
➧ De papegaai loopt achteruit naar de andere kant van de bovenkant van zijn kooi, waardoor het moeilijker voor je wordt om hem te bereiken
➧ Je papegaai kruipt langs de achterkant aan de buitenkant van zijn kooi, dus je kunt er zeker niet bijkomen
Weerstand
➧ De papegaai haalt uit en grijpt zich aan de zijkant van de kooi met zijn snavel, vechtend voor zijn leven
➧ Je papegaai grijpt zich vast aan de zijkant van de deuropening van de kooi
Agressie
➧ Een papegaai valt naar je uit en dreigt aan te vallen
➧ Een papegaai reikt naar beneden en bijt in je vinger of hand
Scenario’s wanneer de papegaai jou probeert te slim af te zijn
Laten we nu enkele typische scenario’s bespreken. Voor elke situatie worden strategieën aangeboden zodat je jouw papegaai te slim af bent in plaats andersom.
“Laat me met rust, ik heb een slechte dag!”
Lichaamstaal
Je papegaai kan, net als jij zelf, af en toe een slechte dag hebben. Hoewel je hem normaal gesproken laat rusten en hem laat kiezen of hij in zijn kooi blijft of op een zitstok zit, afhankelijk van je omstandigheden, moet je hem ditmaal misschien terugzetten in zijn kooi. Als hij niet gestoord wil worden, kan Mr. of Mrs. Grumpy boos worden, pas dus op 😱!
Als ik je bijt, laat je me met rust!
Als grommen en waarschuwen niet werkt, kan je papegaai de waarschuwing intensiveren en ervoor kiezen om te bijten. Een papegaai mag nooit bijten gebruiken om te voorkomen dat hij weer zijn kooi in moet. Een manier om dit gedrag te omzeilen is een methode die de dubbele hand wordt genoemd. In plaats van een hand of een vinger aan te bieden, breng je beide handen onder de buik van je papegaai terwijl je de vogel instrueert op te stappen. Door beide handen te gebruiken, zal je papegaai bezig zijn met het kijken naar je handen die aan weerszijden van zijn hoofd naderen, en terwijl hij deze informatie probeert te verwerken, zal hij hopelijk gehoorzaam opstappen.
Deze methode is uiterst effectief om te voorkomen dat je wordt gebeten.
Met de achterkant de kooi in
Als het je is gelukt om je terughoudende papegaai op te laten stappen of hem op te pakken, kan hij nog een laatste poging doen om weerstand te bieden. Wanneer je de open kooideur nadert, grijpt hij zich sterk vast aan de buitenkant van het hok, waardoor hij zich dermate venijnig vastklemt dat je wel op moet geven.
Je kunt deze worsteling vermijden door een effectieve methode toe te passen. Houd je papegaai zodanig vast, dat hij wegkijkt van de kooi, met zijn achterkant naar de open kooideur gericht. De papegaai kan nu de opening niet. Dit is in veel gevallen een veilige en effectieve truc.
Een slimme voedseltruc om hem terug naar binnen te lokken
- Plaats een lekkere snack in de vogelkooi
- Doe net alsof je je papegaai niet ziet, negeer hem
- Zodra hij in de kooi zit en blij is om de lekkernij, sluit je de deur van de vogelkooi
“Maar… ik wil bovenop het hok blijven zitten…!”
In een ander scenario kan een papegaai bovenop zijn kooi zitten, stilzitten of dommelen. Hij bevindt zich in zijn comfortzone en zit heel gelukkig in een hoge positie waar hij alles kan overzien. Je komt dichterbij en vertelt hem dat hij moet opstappen. In plaats van te luisteren, gaat je papegaai achteruit naar de verste bovenhoek, of hij kan zelfs een centimeter langs de achterkant van de kooi lopen. Je volgt hem met uitgestoken vingers, maar hij ontwijkt je hand en vertoont opmerkelijke acrobatische vaardigheden terwijl hij over de buitenkant van zijn kooi klimt. Deze dans kan oneindig lang doorgaan.
Verleid je papegaai met een traktatie en doe dan alsof je hem negeert
Er is een eenvoudige truc om je papegaai vrijwillig terug in zijn kooi te krijgen. Dit houdt in dat je een favoriete traktatie in de kooi plaatst en dan wegloopt en de vogel negeert. Nu zal een slimme papegaai je waarschijnlijk goed in de gaten houden nadat hij de kooi is binnengegaan, zodat hij snel kan evacueren.
Acteer, doe net alsof je druk bent met andere zaken en schenk hem geen aandacht, terwijl hij zich langzaam naar de kooi waagt, wachtend tot hij minder waakzaam wordt. Zodra hij bezig is het voedsel in zijn schaaltje te onderzoeken, ga jij snel richting het hok om de deur van de kooi te sluiten. Missie volbracht?
Al moet ik hier wel bij zeggen dat onze Charlie hier absoluut niet intrapt… Daar is hij te slim en te snel voor. Het is dan ook geen Ara, wie het iets meer energie en tijd kost om te “evacueren”. 😊
Vreedzame coëxistentie
Leven met een (jong)volwassen papegaai met een eigen wil houdt in dat je inventieve methoden moet kennen om naleving te bewerkstelligen. Een papegaai is niet alleen slim, maar kan ook zeer, zeer vastberaden zijn. Eigenaren moeten te allen tijde opmerkzaam en vriendelijk omgaan met hun gevederde vrienden – met behoud van dominantie.
Extra tips om je papegaai terug te krijgen in zijn kooi
Eerlijkheidshalve zijn bovenstaande adviezen voor onze eigen situatie onvoldoende om de missie te volbrengen. Wanneer onze Charlie in zijn ultieme eigenwijsheid verkeert helpt eigenlijk “niets”. Hier volgen enkele tips om te proberen wanneer het echt niet wil lukken.
Tip 1: Geen of weinig maaltijden buiten de kooi
Wanneer je je papegaai erg vaak buiten zijn kooi voer geeft, neemt bij de papegaai de noodzaak of nut af om weer zijn hok in te gaan. Als een papegaai buiten zijn kooi alles heeft wat hij nodig heeft, waarom zou hij er dan in hemelsnaam naar binnen willen? Traktaties voor training of foerageren zijn prima, maar de daadwerkelijke hoofdmaaltijden zouden idealiter altijd binnen de kooi genuttigd moeten worden.
Extra tip 2: Bewaar het leukste speelgoed voor in de kooi
Bewaar het beste speelgoed voor binnen zijn kooi. Tenzij je in het stadium bent waarin je problemen hebt om de papegaai eruit te laten komen, hoef je de papegaai niet het allerleukste speelgoed te geven om buiten te blijven. Meestal zijn ze enthousiast over de diversiteit van dingen die ze toch kunnen zien en doen buiten de kooi. Als je papegaai erg veel van speelgoed houdt, is het soms goed om een nieuw speelgoed in de kooi te hangen. Dan kan hij er zich op verheugen wanneer het tijd wordt om weer terug de kooi in te gaan.
Extra tip 3: De kooi moet niet tot een saaie plek worden
Minstens net zo belangrijk als maaltijden binnen de kooi te houden, is de kooi niet tot een saaie plek te laten worden. Gebruik de kooi sowieso nooit als straf! Zorg ervoor dat de kooi een veilige en comfortabele plek is voor je papegaai. Zorg voor een verscheidenheid aan zitstokken, speelgoed en activiteiten. Hij mag zich nooit onveilig gaan voelen in zijn huisje. Laat mensen nooit je papegaai laten schrikken wanneer hij in zijn kooi zit. Hoewel veel mensen aanbevelen een vogelkooi op een vrij drukke plek te zetten, werkt het in sommige gevallen beter om juist voor de rust te gaan.
Extra tip 4: Laat je papegaai fysiek moe worden in de tijd buiten zijn kooi
Laat hem zo veel mogelijk vliegen en spelen als hij uit zijn kooi is, zodat hij energie verbruikt. Met extra vliegtraining kun je er zelfs voor zorgen dat hij graag een rustmomentje wil nemen in zijn kooi! Als je papegaai zijn hok met rust en ontspanning associeert, zal hij graag terugkeren om bij te komen van alle inspanningen.
Extra tip 5: Houd de momenten buiten de kooi enigszins beperkt
Sommige mensen houden hun papegaai het liefste de hele dag buiten de kooi en klagen dan dat hij niet weer terug wil. Als de papegaai eraan gewend is altijd buiten te zijn, probeert hij gewoon door te gaan waar hij het meest aan gewend is. Ook hier kun je het beste streven naar balans. Dus zelfs als je in het weekend de hele dag thuis bent, verwen hem niet de hele dag met buitenspeeltijd.
Extra tip 6: Houd een structureel slaapschema aan
Als de papegaai verwacht te gaan slapen en gewend is om in zijn kooi te slapen, is hij dus (in principe) bereid om terug naar binnen te gaan. Een timer instellen om structureel op hetzelfde tijdstip de lichten in de kamer te dimmen kan hierbij heel goed helpen. Op deze manier raakt hij gewend aan de routine.