Baardagamen (Pogona vitticeps) zijn fascinerende reptielen die populair zijn geworden als huisdieren vanwege hun unieke persoonlijkheden en gemakkelijke verzorging. Hoewel ze vrij robuust zijn als het gaat om hun dieet, zijn er bepaalde voedingsmiddelen en planten die absoluut niet geschikt zijn voor deze dieren. In dit artikel gaan we dieper in op wat baardagamen absoluut niet mogen eten en welke giftige voedingsmiddelen en planten je uit hun dieet moet houden. Maar we beginnen positief
Het Baardagaam Dieet in het Kort
Baardagamen zijn omnivoren, wat betekent dat ze zowel plantaardig voedsel als dierlijk eiwit nodig hebben. Hun dieet omvat:
Insecten: Jonge baardagamen hebben meer eiwitten nodig en moeten worden gevoed met kleine insecten zoals krekels, sprinkhanen en moriowormen. Volwassenen eten ook af en toe insecten, maar hun dieet is voornamelijk plantaardig.
Groenten en Fruit: Volwassen baardagamen moeten een aanzienlijk deel van hun dieet halen uit groene bladgroenten, wortels, zoete aardappelen, paprika’s, courgette en bessen.
Supplementen: Baardagamen hebben regelmatig calcium- en vitaminesupplementen nodig, speciaal samengesteld voor reptielen. Overdosering moet vermeden worden.
Wat mag een baardagaam wel eten?
Insecten en Dierlijke Eiwitten
- Krekels
- Sprinkhanen
- Moriowormen
- Meelwormen (met mate)
- Dubia-kakkerlakken (met mate)
- Zijderupsen (met mate)
- Wasmotlarven (met mate)
- Pissebedden
- Krekelmuizen
- Phoenix-wormen
- Zwartesoldatenvlieglarven (larven van de zwarte wapenvlieg)
- Kip (met mate, als aanvulling op dieet)
- Kalkoen (met mate, als aanvulling op dieet)
- Nestmuisjes (met mate, als aanvulling op dieet)
Groenten
- Boerenkool
- Andijvie
- Boerenkool
- Mosterdblad
- Paksoi
- Sla (met mate, omdat het weinig voedingswaarde heeft)
- Wortels
- Paprika (groen, rood, geel) – meningen over paprika verschillen, sowieso met mate dus, indien je het wilt geven
- Courgette
- Broccoli
- Bloemkool
- Rucola
- Zoete aardappel
- Andere bladgroenten zoals paardenbloembladeren (zorg ervoor dat ze niet uit verontreinigde gebieden komen)
Fruit (met mate)
- Bessen (aardbeien, bosbessen, frambozen)
- Appel
- Peer
- Mango
- Papaja
- Pruim
- Perzik
- Kiwi
- Meloen (watermeloen, cantaloupe)
- Sinaasappel (verwijder de schil en zaden)
- Druiven (met mate, verwijder de zaden)
- Vijgen (met mate)
- Passievrucht
Groenten en Fruit om af en toe te variëren
- Witlof
- Komkommer
- Venkel
- Rode biet
- Sperziebonen (gekookt)
- Snijbiet
- Appelschijfjes (met mate)
- Ananas (met mate)
Supplementen (alleen zoals voorgeschreven door een dierenarts)
- Calciumsupplementen (calciumcarbonaat of calciumgluconaat)
- Vitaminesupplementen speciaal samengesteld voor reptielen
Overige Voedingsmiddelen (met mate)
- Hardgekookte eieren (af en toe)
- Haver (gekookt, met mate)
- Quinoa (gekookt, met mate)
- Tarwegras (als onderdeel van een salade)
Wat mag een baardagaam NIET eten?
- Vlees (behalve in zeer beperkte mate)
- Zuivelproducten
- Insecten gevangen in het wild (vanwege mogelijke pesticiden)
- Avocado
- Voedingsmiddelen met cafeïne of alcohol
- Voedingsmiddelen met een hoog fosforgehalte, zoals spinazie (in overmatige hoeveelheden)
- Voedingsmiddelen met een hoog oxaalzuurgehalte, zoals rabarber (in overmatige hoeveelheden)
Voedingsmiddelen die absoluut niet geschikt zijn voor baardagamen
Nog even de boosdoeners uitgebreid toegelicht:
- Vleesproducten: Baardagamen zijn geen vleeseters en kunnen geen vlees of vis verteren. Ze hebben geen enzymen om deze voedingsmiddelen af te breken en kunnen er ernstige spijsverteringsproblemen van krijgen.
- Zuivelproducten: Zuivelproducten zoals melk, kaas en yoghurt zijn ongeschikt voor baardagamen vanwege het ontbreken van lactase, het enzym dat nodig is om lactose af te breken. Lactose-intolerantie kan leiden tot maagklachten.
- Cafeïnehoudende dranken: Cafeïne is giftig voor reptielen en kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, waaronder spijsverteringsproblemen, hartkloppingen en zelfs sterfte.
- Alcoholische dranken: Alcohol is eveneens zeer schadelijk voor baardagamen. Het kan leiden tot leverproblemen en neurologische symptomen.
- Chocolade: Chocolade bevat theobromine, wat giftig is voor veel dieren, waaronder baardagamen. Het kan leiden tot ernstige vergiftiging.
- Avocado: Avocado bevat persine, een stof die giftig is voor veel reptielen, waaronder baardagamen. Het kan leiden tot maag- en darmklachten.
- Koolsoorten: Koolsoorten zoals boerenkool, broccoli, en bloemkool bevatten oxaalzuur en kunnen calciumabsorptie belemmeren als ze in grote hoeveelheden worden gegeven. Ze moeten met mate worden aangeboden.
- Spinazie: Spinazie bevat oxaalzuur en kan ook calciumabsorptie beïnvloeden. Geef het met mate.
- Bijproducten met toegevoegde suiker: Voedingsmiddelen met toegevoegde suikers, zoals ontbijtgranen en zoetigheden, zijn ongeschikt voor baardagamen vanwege hun hoge suikergehalte.
- Noten en zaden: Noten en zaden zijn te vet en kunnen spijsverteringsproblemen veroorzaken. Ze moeten beperkt worden gegeven.
- Scherpe kruiden en specerijen: Baardagamen hebben een gevoelige spijsvertering en kunnen slecht reageren op scherpe kruiden en specerijen.
- Plantaardige producten uit de nachtschadefamilie: Dit omvat tomaten en aardappelen, die alkaloïden bevatten die problemen kunnen veroorzaken bij baardagamen.
Giftige Planten en Bloemen
Naast voedingsmiddelen zijn er diverse planten en bloemen die giftig kunnen zijn voor baardagamen wanneer ze worden gegeten of zelfs bij louter contact. Hieronder bespreken we enkele van deze potentieel gevaarlijke flora, met nadruk op hun specifieke gevaren:
1. Dieffenbachia (Domestica): Deze gangbare kamerplant staat bekend om zijn aantrekkelijke, groene bladeren. Echter, deze bladeren bevatten een irriterende stof genaamd calciumoxalaat, die ernstige irritatie van de mond en keel kan veroorzaken wanneer baardagamen eraan knabbelen. Dit kan leiden tot speekselvloed, zwelling en pijnlijke ademhalingsproblemen.
2. Philodendron: Net als de Dieffenbachia bevat de Philodendron bladeren met calciumoxalaatkristallen. Het eten van deze plant kan leiden tot dezelfde ongemakkelijke en gevaarlijke symptomen.
3. Krokussen: Hoewel krokussen in de lente een charmante toevoeging aan je tuin kunnen zijn, zijn ze uiterst giftig voor baardagamen. Inname van zelfs kleine hoeveelheden kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, waaronder braken, diarree, en in sommige gevallen zelfs hartproblemen.
4. Lelies (Lilium en Hemerocallis-soorten): Lelies, vooral de soorten binnen de Lilium- en Hemerocallis-families, zijn buitengewoon giftig voor baardagamen. De inname van lelieplanten kan leiden tot nierfalen, wat een ernstige en potentieel dodelijke aandoening is bij deze reptielen.
5. Oleander: De oleander is een sierstruik die vaak in tuinen wordt geplant vanwege zijn prachtige bloemen. Helaas bevat deze struik potentieel dodelijke gifstoffen, waaronder oleandrine en nerium. Zelfs kleine hoeveelheden van deze plant kunnen fataal zijn voor baardagamen en mogen nooit in hun omgeving worden gehouden.
Het is van het grootste belang om de omgeving van je baardagaam zorgvuldig te inspecteren op mogelijke aanwezigheid van deze giftige planten en bloemen. Zorg ervoor dat je baardagaam geen toegang heeft tot de tuin of dat ze niet kunnen knabbelen aan binnenhuisplanten. Preventie is de sleutel tot het voorkomen van vergiftiging en de daarmee gepaard gaande gezondheidsrisico’s.
Een goed geïnformeerd en zorgvuldig beheerd dieet en leefomgeving zijn van vitaal belang om de gezondheid en het welzijn van je baardagaam te waarborgen. Door bewust te zijn van zowel giftige voedingsmiddelen als planten en bloemen, kun je ervoor zorgen dat je baardagaam een veilige en gezonde leefomgeving heeft waarin ze kunnen gedijen en genieten van een lang, gelukkig leven als huisdier.